ΛΟΙΜΩΞΗ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ
(ΟΥΡΟΛΟΙΜΩΞΕΙΣ)
H ουρολοίμωξη είναι η παρουσία μικροβίων στα ούρα η οποία μολύνει είτε το ουροποιητικό σύστημα (νεφροί, ουροδόχος κύστη, ουρήθρα) στη γυναίκα και στον άνδρα, είτε το ανδρικό γεννητικό σύστημα( προστάτης, όρχεις, επιδυδιμίδες). Η ουρολοιμώξη, ανάλογα με το σημείο του ουροποιογεννητικού συστήματος στο οποίο εμφανίζεται, διακρίνεται σε ουρηθρίτιδα, προστατίτιδα, κυστίτιδα (στην ουροδόχο κύστη), πυελονεφρίτιδα (στο νεφρό), επιδιδυμίτιδα και ορχίτιδα. Η ουρολοίμωξη, ανάλογα με τη συχνότητα και την ένταση της εμφάνισης, διακρίνεται σε οξεία λοίμωξη, χρόνια λοίμωξη, υποτροπιάζουσα λοίμωξη και ασυμπτωματική μικροβιουρία
Αιτιολογικοί παράγοντες ουρολοιμώξεων
Η κακή υγιεινή της περιοχής των έξω γεννητικών οργάνων, αποτελεί έναν ισχυρό παράγοντα εμφάνισης ουρολοιμώξεων. Η αναβολή-καθυστέρηση της ούρησης είναι επίσης ένας ιδιαίτερα σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας εμφάνισης ουρολοιμώξεων. Ανατομικοί λόγοι που οφείλονται σε υποκείμενα νοσήματα(υπερπλασία προστάτη, στενώματα ουρήθρας, κυστεοουρητηρική παλινδρόμιση, κ.α) και προκαλούν εμπόδια στην ομαλή ροή των ούρων. Η λιθίαση του ουροποιητικού που οφείλεται σε φλεγμονώδεις λίθους αποτελεί επίσης πηγή ουρολοιμώξεων. Άλλοι παράγοντες, όπως ο χρόνιος καθετηριασμός, η εμμηνόπαυση στις γυναίκες, συστηματικά νοσήματα όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η νεφρική ανεπάρκεια μπορούν να αυξήσουν τη συχνότητα εμφάνισης και υποτροπής ουρολοιμώξεων.
Είδη ουρολοιμώξεων
Συμπτώματα ουρολοιμώξεων
Το κύριο σύμπτωμα ουρολοίμωξης, ανεξάρτητα με το είδος της ουρολοίμωξης, είναι το ΄΄τσούξιμο΄΄ και/ή πόνος κατά την ούρηση. Επίσης ένα πολύ ΄΄κοινό΄΄σύμπτωμα είναι η συχνουρία. Η αιματουρία είναι χαρακτηριστική στην οξεία κυστίτιδα, η παρουσία υψηλού πυρετού με ρίγος δηλώνει την παρουσία οξείας προστατίτιδας ή οξείας πυελονεφρίτιδας. Το επώδυνο ΄΄πρήξιμο΄΄στο όρχι χαρακτηρίζει την οξεία ορχεοεπιδυδιμίτιδα, η έξοδος πύου από το στόμιο της ουρήθρας είναι τυπικό ουρηθρίτιδας. Τέλος, συμπτώματα όπως πόνος χαμηλά στην κολιά, στη μέση ή στους όρχεις είναι άτυπα και συνοδεύουν συνήθως χρονίζουσες ουρολοιμώξεις.
Διάγνωση ουρολοιμώξεων
Η παρουσία των αντίστοιχων συμπτωμάτων, τα οποία τις περισσότερες φορές είνι χαρακτηριστικά για την παρουσία αλλά και για το είδος της ουρολοίμωξης. οι περισσότεροι από τους ασθενείς αναφέρουν ιστορικό ουρολοιμώξεων στο παρελθόν, νόσημα του ουροποιητικού ή κάποιο χρόνιο νόσημα . Η γενική και η καλλιέργεια ούρων θέτει τη διάγνωση τις περισσότερες φορές. Σε πολλές περιπτώσεις και ειδικά σε υποτροπιάζουσες και εμμένουσες-χρόνιες ουρολοιμώξεις, είναι αναγκαία η απεικόνιση του ουροποιητικού με υπερηχογράφημα ή με ενδοφλέβια πυελογραφία.
Θεραπεία ουρολοιμώξεων
Στην οξεία ουρολοίμωξη ή στην έξαρσης χρόνιας λοίμωξης, είναι αναγκαία η χορήγηση αντιβιοτικών. Η διάρκεια θεραπείας και η οδός χορήγησης (από το στόμα, ενδοφλέβια) του αντιβιοτικού, εξαρτάται από τη βαρύτητα της ουρολοίμωξης και τη γενική κατάσταση του ασθενούς. Πέραν της αντιβίωσης που αποτελεί τη βασική θεραπεία της ουρολοίμωξης, θα πρέπει να λαμβάνονται ΄υποστηρικτικά΄μέτρα όπως η άφθονη λήψη υγρών και η χορήγηση παυσίπονων και αντιφλεγμονωδών. Στην περίπτωση παρουσίας υποκείμενης νόσου του ουροποιητικού (λιθίαση, υπερπλασία προστάτη),αυτή θα πρέπει να θεραπεύεται.
Πρόληψη ουρολοιμώξεων
Τα μέτρα πρόληψης κατά των ουρολοιμώξεων δεν θα πρέπει να αφορούν μόνο αυτούς που έχουν νοσήσει από ουρολοίμωξη αλλά ως ένα σημείο και όλους γενικά του ενήλικες. Η καλή υγιεινή της γεννητικής περιοχής (πχ σωστό ΄΄σκούπισμα΄΄ μετά την ούρηση, πλύσιμο των χεριών κ.α.), η άφθονη λήψη υγρών, η ούρηση μετά τη συνουσία και η αλλαγή τρόπου αντισύλληψης, η μή αναβολή της ούρησης και η λήψη cranberry juice και βιταμίνης C, αποτελούν προληπτικά μέτρα που μπορούν να εφαρμοστούν από όλον τον πληθυσμό, ακόμα και από τους μη πάσχοντες από ουρολοιμώξεις.
Σε ασθενείς με χρόνια ουρολοίμωξη συνιστάται η διόρθωση ανατομικών/λειτουργικών ανωμαλιών αποφυγή άσκοπων καθετηριασμών και η σωστή χρήση ουροσυλλέκτη. Τέλος, η χορήγηση μακροχρόνιας χημειοπροφύλαξης συνιστάται σε ασθενείς υψηλού κίνδυνου.